ชุดตรวจสอบภาคสนามชนิดขวดเดี่ยว สำหรับวัดปริมาณไอโอดีนในเกลือ (I-KIT)

เชื่อถือได้ สะดวก คงทน ราคาถูก

เพื่อเสริมมาตรการของกระทรวงสาธารณสุขที่ว่า เกลือเสริมไอโอดีนทั่วประเทศต้องได้มาตรฐาน คือมีไอโอดีน 30-50 ppm ชุด I-KIT เป็นชุดตรวจสอบชุดแรกของโลกที่สามารถบอกปริมาณไอโอดีนในเกลือได้ละเอียดถึงระดับ 0-100 ppm ได้อย่างสม่ำเสมอและแม่นยำทุกครั้งตลอดอายุการใช้งาน 2 ปี ชุดตรวจสอบนี้เป็นน้ำยาขวดเดียว และมีอุปกรณ์ประกอบคือ แถบสีเปรียบเทียบเพื่อการอ่านปริมาณไอโอดีน แผ่นพลาสติกสำหรับผสมเกลือกับน้ำยา และช้อนที่ตวงเกลือตามปริมาณที่กำหนด
 
I-KIT : สะดวก ใช้ง่าย ใช้ได้ทันทีในทุกสถานที่
การใช้ชุดตรวจสอบทำได้ง่าย มีขั้นตอนดังนี้

1. ตักเกลือ 1 ช้อน เทลงบนแผ่นพลาสติก

2. เทน้ำยา 3 หยดลงบนเกลือ

3. คนให้เป็นวงเท่าฝาจุก

4. เทียบสีกับแถบสีบนกล่อง

ได้มีการใช้ชุดทดสอบ I-KIT ทดสอบเกลือที่มีไอโอดีน 15 และ 35 ppm เทียบกับชุดทดสอบที่ซื้อจากต่างประเทศ ผลการทดลองเป็นดังรูป คือ ชุดทดสอบจากต่างประเทศไม่สามารถบอกความแตกต่างได้

จากการทดสอบในภาคสนามอย่างมากมายหลายจังหวัด โดยเฉพาะบุคลากรจากโรงงานเกลือ เจ้าหน้าที่สาธารณสุขและบุคคลทั่วไปในทุกระดับการศึกษา ผลการวิเคราะห์แบบสอบถามพบว่า ชุดตรวจ I-KIT มีคุณสมบัติเป็นที่พึงพอใจของผู้ใช้เป็นส่วนใหญ่ 95% ของผู้ใช้ตอบว่าการอ่านและทำตามวิธีใช้ง่ายมาก มากกว่า 90% ตอบว่าชุดตรวจสอบมีความเหมาะสมที่จะใช้ในทุกสถานที่ และสามารถอ่านค่าได้ใกล้เคียงกับความเป็นจริง
ข้อมูลที่สำคัญจากการวิจัยอีกชิ้นหนึ่งคือ จากการสำรวจเกลือในท้องตลาดหลังจากที่มีการใช้ I-KIT พบว่า เมื่อวิเคราะห์ปริมาณไอโอดีนในเกลือ 28 ยี่ห้อ พบว่า 70% ได้ตามมาตรฐานหรือเข้าใกล้มาตรฐานมากขึ้น (เทียบกับ 40% ก่อนใช้ I-KIT) ซึ่งผลจากการวิจัยชุดนี้แสดงให้เห็นว่าชุดทดสอบ I-KIT มีส่วนช่วยให้เกลือหลายยี่ห้อมีปริมาณไอโอดีนตามมาตรฐานเพิ่มขึ้น และเป็นเครื่องมือที่ใช้ควบคุมและประกันคุณภาพเกลือเสริมไอโอดีนได้เป็นอย่างดี
 
I-KIT : มีความคงตัวของสี ทำให้สามารถวัดตัวอย่างจำนวนมากได้พร้อมกัน

I-KIT สามารถบอกได้ชัดเจนว่าเกลือได้ผสมกับไอโอดีนอย่างสม่ำเสมอหรือไม่ และบอกว่าเกลือเสริมไอโอดีนนั้น มีไอโอดีนตามมาตรฐานหรือไม่

เมื่อหยดน้ำยาบนเกลือที่มีไอโอเดทจะเกิดเป็นสีน้ำเงิน ซึ่งความเข้มของสีจะเพิ่มขึ้นตามปริมาณไอโอเดทที่เพิ่มขึ้นจาก 0-100 พีพีเอม (ส่วนในล้านส่วน) และสีที่เกิดขึ้นนี้จะมีความคงทนไม่ต่ำกว่าชั่วโมง ไม่จางหายไป ทำให้ใช้วัดปริมาณไอโอเดท โดยเทียบกับสีจากแผ่นสีมาตรฐาน ที่มากับชุดทดสอบได้อย่างแม่นยำ

   
I-KIT : ถูกต้อง แม่นยำ วัดได้ถูกต้อง 0-100 ppm, correlation coefficient = 0.9 ตลอดอายุการใช้งานไม่น้อยกว่า 2 ปี

ชุดตรวจสอบนี้ได้ผ่านการประเมินความแม่นยำ โดยเทียบกับค่าแท้จริงที่ได้จากวิธีมาตรฐานทางห้องปฏิบัติการ คือวิธี titration พบว่าค่า ppm ไอโอดีนที่ได้จาก I-KIT และวิธี titration มีค่า correlation coefficient 0.9 ซึ่งแสดงให้เห็นว่า I-KIT มีความแม่นยำสูง และโดยการประเมินจากค่า 95% limit ระหว่าง I-KIT และtitration พบว่ามี range ต่ำ ซึ่งแสดงว่า I-KIT มีความแม่นยำเช่นกัน

สำหรับในการผลิตจำนวนมากในหลายรุ่นของการผลิต (lot) ได้ประเมินความแม่นยำและความถูกต้องระหว่างน้ำยาแต่ละ lot ใน 10 lot โดยที่แต่ละ lot เตรียมน้ำยา 100 ชุด เมื่อสุ่มตัวอย่างมาทดสอบ พบว่าน้ำยาทั้ง 10 lot ให้ค่าความแม่นยำในการทดสอบเหมือนกัน (วิเคราะห์จากค่า mean + - SD, coefficient of variation และ range ของค่าที่อ่านได้)
 
ใครบ้างควรใช้ I-KIT ?
ผู้ผลิต - ได้แก่ บุคลากรจากโรงงาน/แหล่งผลิตเกลือเสริมไอโอดีน สามารถใช้ I-KIT ควบคุมคุณภาพเกลือก่อนบรรจุ โดยสุ่มตัวอย่างเกลือที่ผสมกับไอโอดีนตามจุดต่าง ๆ ของเกลือที่ออกจากเครื่องผสม และวัดปริมาณไอโอดีนโดยใช้น้ำยาจากชุดทดสอบหยดลงบนเกลือ ดูสีที่เกิดขึ้นเทียบกับแถบสีข้างกล่อง จะทราบได้ทันทีว่าเกลือนั้นมีไอโอดีนตามมาตรฐานหรือไม่ และเกลือที่ออกจากเครื่องผสมนั้นได้ผสมอย่างสม่ำเสมอหรือไม่
ผู้ควบคุมคุณภาพ - ได้แก่ บุคลากรของกระทรวงสาธารณสุข ในฐานะหน่วยงานที่รับผิดชอบก็จะมีเครื่องมือตรวจสอบเกลือในท้องตลาด ว่าแต่ละยี่ห้อได้มาตรฐานตามที่กำหนดหรือไม่
ผู้บริโภคปลายทาง - ได้แก่ อาสาสมัครหมู่บ้าน เจ้าหน้าที่สาธารณสุข ครูโรงเรียน นักเรียน ผู้นำชุมชน และประชาชนทั่วไป สามารถใช้ I-KIT ตรวจสอบคุณภาพเกลือที่ซื้อมาบริโภค ความตื่นตัวในการเลือกใช้เฉพาะเกลือเสริมไอโอดีนที่ได้มาตรฐานเพื่อปกป้องสิทธิของผู้บริโภค จะผลักดันให้เกิดกลไกทางการตลาดในการควบคุมผู้ผลิตเกลือให้ปรับปรุงคุณภาพสินค้าของตนให้ได้มาตรฐาน